جمعه پنجم اسفند ۱۴۰۱ شانزدهمین جلسه”کافه کتاب خوارزمی” با موضوع”مزاحمت های خیابانی از متلک گفتن تا آزارهای فیزیکی” برگزار شد. متاسفانه در اکثر جوامع چه توسعه یافته و چه در حال توسعه زنان در معرض مزاحمت های خیابانی هستند.
در بحث آسیب های اجتماعی، زنان و کودکان آسیب پذیرترین قشر جامعه محسوب می شوند برای همین این جلسه را به موضوع مزاحمت های خیابانی اختصاص دادم زیرا بارها شاهد بودم که خیلی از زنان و دختران از این موضوع آسیب دیده اند که متاسفانه برای برخورد با این موارد ضمانت و پشتوانه قانونی وجود ندارد. پیرامون موضوع جلسه تعدادی مقاله مطالعه کردم که خلاصه ای از آن را درجلسه ارایه دادم. در پایان گزارش فایل مقاله جهت مطالعه عزیزان علاقمند ضمیمه خواهد شد. با شرح گزارش جلسه با من همراه باشید…
“مزاحمت های خیابانی نوعی از خشونت علیه زنان است که در سطح عمومی جامعه جریان دارد. تاکنون بیشتر به بحث خشونت خانگی علیه زنان پرداخت شده تا مزاحمت های خیابانی که معمولا در محیط کاری، پارک ها، سینماها و خیابان ها انجام می شود. انواع مزاحمت ها عبارتنداز
- کلامی : متلک پراکنی الفاظ رکیک و شوخی های لفظی
- بصری: چشم چرانی و خیره شدن
- تعقیبی: دادن شماره تلفن اصرار به سوار شدن
- فیزیکی: لمس کردن
خشونت علیه زنان در بین جوامع، مذاهب و فرهنگ های مختلف اتفاق می افتد در کانادا، ژاپن، هند، پاکستان، امریکا و ترکیه آمار مزاحمت های خیابانی بالاست. یک پژوهش ژاپنی نشان می دهدکه نزدیک دوسوم زنان در سنین ۲۰تا۳۰سالگی در خودروهای سواری، قطارها مورد آزار جسمی قرار گرفتند. طبق پژوهش هایی که در داخل کشور انجام شده در شهرهایی نظیر تهران، مشهد،کرمان و… حاکی از شیوع بالای مزاحمت های خیابانی است.
متاسفانه در کشورهایی مثل ایران ، سوریه و … زن برای اتفاقی که می افتد مسئول شناخته می شود او باعث شده مرد از راه به در شود اگر او لبخند بزند یا هر کاردیگری انجام دهد خطاکار محسوب می شود. از بدو تولد، کودک انسانی با آموزش ارزش های جنسیتی از سمت خانواده مواجه می شود که انتظار می رود مطابق با این الگوها و ارزش های جنسیتی رفتار کند. طبق الگوی جامعه پذیری جنسیتی که در آن مردانگی ارزش محسوب می شود زنان موجوداتی تابع و مطیع در ساختار مردسالار خانواده اند و در حوزه های خصوصی خانواده محصورند.
جامعه پذیری جنسیتی عاملی مهم در تولید و بازتولید احساس ناامنی و ترس از محیط بیرون از خانه در میان زنان و دختران جامعه ماست. چون فرایندی است که طی آن مردان و زنان از ابتدای حیات با ارزش ها و هنجارها و گفتمان فرهنگی اجتماعی مسلط جامعه خود در زمینه فرایندهای مورد انتظار و مطلوب برای هر جنس آشنا می شوند. از دیدگاه فمنیستی رادیکال، آزار فیزیکی رفتاری عمدی است که توسط مردان انتخاب می شود تا مردانگی خود را نشان دهند. براساس دیدگاه یادگیری اجتماعی والدین نقش اساسی در شکل گیری رفتار بچه ها دارند یک دختر بچه با مشاهده رفتار مادرش یاد می گیرد که معنای زن بودن چیست …بنابراین واکنش به مزاحمت های خیابانی می تواند تحت تاثیر شیوه جامعه پذیر شدن دختران در کودکی باشد و به علت یادگیری رفتار های قالبی جنسیتی که ناشی از تقلید مادر، دوستان و همسالان …است.
در واقع واکش انفعالی دختران و زنان به مزاحمت های خیابانی ناشی از پذیرش ارزش های مردسالاری و کلیشه های جنسیتی است. میزان سنتی بودن و پایگاه اجتماعی –اقتصادی والدین به صورت معکوس با میزان مزاحمت جنسی فرزند مذکر رابطه دارد یعنی با افزایش در هر کدام، میزان مزاحمت کاهش می یابد. هر چقدر میزان جنسیت زدگی والدین و خشونت در خانواده بیشتر باشد مزاحمت جنسی فرزند مذکر بیشتر می باشد. در کل فرهنگ مزاحمت خیابانی نشان دهنده فرهنگی است که برای مردانگی ارزش مثبت تری قائل است و به زنان به دید تحقیر می نگرد.
درارتباط با بحث مزاحمت های خیابانی مساله ای که باید به آن توجه داشت اینست که چه مردانی اقدام به این کار می کنند؟ بیشتر این مزاحمت ها نشان دهنده آسیب روحی و روانی فرد خاطی است. متاسفانه هر روز شاهد این مزاحمت ها در خیابان و کوچه هستیم این آزار و اذیت ها در میان مردان مسن به مراتب بیشتر است. من بعنوان یک زن میانسال در خاطرم هست در دهه۶۰ به مراتب چشم چرانی و متلک پراکنی در بین مردان بیشتر بود. “یکبار که با مزاحمت خیابانی مواجه شده بودم و چون حالم را بسیار پریشان کرده بود با پلیس بابت گزارش این مزاحمت تماس گرفتم، متاسفانه واکنش پلیس دور از انتظارم بود. وقتی ازپلیس خواستم ماموری برای این قسمت خیابان بگذارند، آن هم برای زمانی که هوا روشن بود و ساعت دیرهنگامی نبود، گفتند: زودتر برو خانه یا پیاده روی نکن جالب اینجا بود که در آن منطقه برای خانم های بسیاری مزاحمت ایجاد شده بود این واکنش پلیس واقعا دور از انتظارم بود چون فقط پاک کردن صورت مسئله است”.
در بعضی مردان میل به متلک گفتن وجود دارد و اگر کسی این ادعا را رد کند در واقع دارد سلب مسئولیت میکند… اولین گام باید از سمت جامعه زنان برداشته شود، این که زنان سعی کنند آگاه شوند به حقوق خودشان تغییرات باید از سمت زنان شروع شود …از طرفی این میل به متلک گفتن در زنان هم هست اما بخاطر عرف، شرم و حیا کنترل می کنند در تمام کشورها متاسفانه این معظل اجتماعی ایجاد مزاحمت برای دختران و زنان هست و از همه بدتر نبود ضمانت اجرایی قانون هست در این مورد قانون ما بسیار منفعل عمل می کند…
جلسه خوب و چالشی بود برای جلوگیری از این آسیب های اجتماعی باید فرهنگ سازی کرد باید خانواده ها آموزش ببینند و فرزندان خود را آگاهانه تربیت کنند. مردان باید بدانند که رفتارشان تا چه حد می تواند به یک زن یا دختر جوان آسیب بزند و در مقابل زنان هم باید نسبت به حقوق خود آگاه باشند و منفعل عمل نکنند از دیگر سو باید اصلاحات قانونی صورت بگیرد تا قانون در کنار فرهنگ سازی عامل بازدارنده ای برای این گونه رفتارهای آسیب زننده باشد.
با نظر دوستان موضوع جلسه آینده “کافه کتاب خوارزمی” بررسی دو کتاب” خلق مدل کسب و کار” و کتاب” از خوب به عالی” انتخاب شد.
بدون دیدگاه